- โครงการ 1 คน 1 อาชีพ
- โครงการอบรมส่งเสริมทักษะวิชาภาษาไทย
- โครงการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน
- โครงการวิถีพุทธ วิถีธรรม วิถีไทย
เป็นกิจกรรมที่ทางโรงเรียนได้ออกแบบขึ้นเพื่อให้เหมาะกับสภาพแวดล้อมของนักเรียน ในถิ่นธุรกันดารและมีความยากจน โดยได้ส่งเสริมโครงการ 1 คน 1อาชีพขึ้นในโรงเรียน ประกอบไปด้วยอาชีพการทำอาหาร การทำเกษตร การทำอิฐบล็อกประสาน และการเรียนวิชาช่างตัดผมขึ้น เพื่อให้นักเรียนสามารถมีอาชีพติดตัวไปตั้งแต่เยาว์วัย อันจะทำให้เป็นเครื่องสามารถยึดเป็นอาชีพได้สำหรับคนที่มีความสนใจ และเกิดความรู้สึกเห็นคุณค่าและความภาคภูมิใจในตนเอง
① อาชีพการทำอาหาร
② อาชีพการทำเกษตร
③ อาชีพช่างตัดผม
④ อาชีพการทำอิฐบล็อกประสาน
หลักการและเหตุผล
การศึกษาในระดับชั้นประถมศึกษาของไทย นักเรียนในต่างจังหวัดโดยเฉพาะอย่างยิ่งในถิ่นธุรกันดาร ประสบกับปัญหาการอ่านออกเขียนได้ ปัญหาที่เกิดขึ้นมาจากการขาดแคลนทรัพยากรทางการบริหาร ปัจจัยทางงบประมาณ และที่สำคัญคือการเอาใจใส่จากครู และจิตสำนึกของบุคลากรในสายงานที่เกี่ยวข้อง
โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย ได้เปิดทำการเรียนการสอน จนถึงชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 เป็นครั้งแรกในปีการศึกษา 2550 ทางคณะกรรมการบริหารของโรงเรียนและคณะครูฝ่ายวิชาการได้ตระหนักถึงปัญหาการอ่านออกเขียนได้ของนักเรียนภายในโรงเรียน จึงได้ประชุมและจัดทำการทดสอบวัดความรู้การอ่านออกเขียนได้ในวิชาภาษาไทยของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3-6 ขึ้นในระหว่างวันที่ 2 -3 กรกฎาคม 2550 ผลปรากฏว่ามีนักเรียนที่มีทักษะการอ่านออกเขียนได้ในวิชาภาษาไทย ต่ำกว่าเกณฑ์จำนวน 62 คน แบ่งเป็นระดับต่ำกว่าเกณฑ์มาก 12 คน ต่ำกว่าเกณฑ์ปกติ 17 คน และอยู่ในเกณฑ์ที่ควรปรับปรุง 33 คน จากผลการทดสอบที่พบในครั้งนี้ ทางโรงเรียนจึงได้มีมติจัดโครงการการอบรมส่งเสริมทักษะวิชาภาษาไทยขึ้น และได้จัดสถานที่ขึ้นเพื่อรองรับสำหรับการส่งเสริมการเรียนรู้วิชาภาษาไทยขึ้นไว้โดยเฉพาะ เพื่อช่วยเหลือและพัฒนาศักยภาพของเด็กนักเรียนภายในโรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อยให้มีศักยภาพในการเรียนรู้ดียิ่งขึ้น ในระยะยาวจะทำให้นักเรียนเป็นผู้มีความสามารถในการอ่านออกเขียนได้ ตลอดจนนักเรียนสามารถบูรณาการความรู้ซึ่งมีคุณธรรมมาประยุกต์ใช้ได้กับวิถีชีวิตของตน รวมทั้งสามารถฝึกฝนเล่าเรียนประพฤติปฏิบัติตนให้อยู่ในวิถีพุทธ วิถีธรรม วิถีไทย ได้ตามเจตนารมณ์ของโรงเรียนวิถีพุทธ
การศึกษาในระดับชั้นประถมศึกษาของไทย นักเรียนในต่างจังหวัดโดยเฉพาะอย่างยิ่งในถิ่นธุรกันดาร ประสบกับปัญหาการอ่านออกเขียนได้ ปัญหาที่เกิดขึ้นมาจากการขาดแคลนทรัพยากรทางการบริหาร ปัจจัยทางงบประมาณ และที่สำคัญคือการเอาใจใส่จากครู และจิตสำนึกของบุคลากรในสายงานที่เกี่ยวข้อง
ผู้เข้าร่วมโครงการและกลุ่มเป้าหมาย
① นักเรียนในปัจจุบันที่มีทักษะการอ่านออกเขียนได้ในวิชาภาษาไทย ต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานจำนวน 62 คน รวมถึงนักเรียนที่มีทักษะการอ่านออกเขียนได้ในวิชาภาษาไทยต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานที่จะเกิดขึ้นในอนาคต
② คณะครูโรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย
วัตถุประสงค์
① เพื่อพัฒนาศักยภาพของนักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3-6 ให้มีทักษะการอ่านออกเขียนได้ในวิชาภาษาไทยอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานเป็นผู้สามารถอ่านออกเขียนได้
② เพื่อส่งเสริมบรรยากาศความเป็นวิชาการ การรักการอ่าน ความสามัคคี และการช่วยเหลือซึ่งกันและกันในหมู่นักเรียน และครูบาอาจารย์
ระยะเวลาดำเนินงาน
10 สัปดาห์ ต่อ 1 ภาคการศึกษา กำหนด เริ่มโครงการ ภาคการศึกษาต้นปีการศึกษา 2550 เป็นภาคการศึกษาแรกตั้งแต่วันที่ 9 กรกฎาคม 50 เป็นต้นไป
สถานที่ดำเนินงาน
โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย ต.โนนก่อ อ.สิรินธร จ. อุบลราชธานี
รูปแบบการดำเนินการ
แบ่งนักเรียนในกลุ่มเป้าหมายออกเป็นสามกลุ่ม โดยนักเรียนในกลุ่มที่หนึ่งคือต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐานมากให้นำไปเรียนรวมกับนักเรียนในชั้นประถมศึกษาปีที่ 1และ 2 ในส่วนของวิชาภาษาไทย นักเรียนในกลุ่มที่สองและสามให้เรียนในห้องเรียนพิเศษภาษาไทย 1 และห้องเรียนพิเศษภาษาไทย 2 โดยในการดำเนินการโครงการอบรมส่งเสริมทักษะวิชาภาษาไทยในครั้งนี้มีนักวิชาการทางด้านภาษาไทยโดยเฉพาะเป็นอาจารย์ที่ปรึกษาโครงการ อาจารย์ จุฬาลักษณ์ กุคำอู อาจารย์ประจำสาขาวิชาภาษาไทย คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
ผลที่คาดว่าจะได้รับ
① นักเรียนในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 3-6 มีทักษะการอ่านออกเขียนได้ในวิชาภาษาไทยอยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน และเป็นผู้มีความสามารถอ่านออกเขียนได้
② ภายในโรงเรียนมีบรรยากาศความเป็นวิชาการ นักเรียนรักการอ่าน มีความสามัคคี และมีการช่วยเหลือซึ่งกันและกันทั้งในหมู่นักเรียน และครูบาอาจารย์
สรุปผลการศึกษา
ระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน
โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา อุบลราชธานีเขต 3
รายละเอียดการดำเนินงานของระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย
ระบบดูแลนักเรียน เป็นระบบที่เป็นการปกป้อง คุ้มครอง ป้องกัน แก้ไขปัญหา และส่งต่อนักเรียนที่อยู่ในความดูแลของโรงเรียน
ขั้นตอนสำคัญในระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียนที่โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อยได้จัดทำดำเนินการได้ดีจัดว่าเป็น Best Practice
คือ ขั้นตอนการจัดกิจกรรมการส่งเสริมและพัฒนาป้องกันและแก้ไขช่วยเหลือนักเรียน
ซึ่งสามารถแยกกิจกรรมสำคัญเป็นกิจกรรมการส่งเสริมและพัฒนาและกิจกรรมการป้องกันและแก้ไขดังนี้
① กิจกรรมส่งเสริมและพัฒนา
- กิจกรรม Home Room
- Class Room Meeting
- วันพระพุทธศาสนาและการบำเพ็ญประโยชน์
- รักการอ่านและตอบปัญหาประจำสัปดาห์
② กิจกรรมป้องกันและแก้ไข
- การให้คำปรึกษา
- การเยี่ยมบ้าน
- กิจกรรมในชั้นเรียน
- กิจกรรมเสริมหลักสูตร
- กิจกรรมซ่อมเสริม
- กิจกรรมดนตรีและกีฬา
การดำเนินงานของขั้นตอนที่เป็น Best Practice
การจัดกิจกรรมส่งเสริมพัฒนา ป้องกัน และแก้ไขช่วยเหลือนักเรียน
① การเตรียมการ
โรงเรียนมีคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงานภายใน กำหนดบทบาท ภารกิจ หน้าที่ของครูที่ปรึกษาและครูประจำชั้นและผู้ที่เกี่ยวข้อง กำหนดรายละเอียดของกิจกรรมที่เป็นไปตามโครงการระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน กำหนดแผนปฏิบัติการ จัดทำปฏิทินการปฏิบัติงาน และกำหนดแนวทางการกำกับ ติดตามและประสานการปฏิบัติกิจกรรม มีการประชุมชี้แจงติดตามอย่างสม่ำเสมอและต่อเนื่อง
② การปฏิบัติ
จัดกิจกรรมโดยแบ่งกิจกรรมออกเป็นการส่งเสริมพัฒนาและการป้องกันแก้ไขดังนี้
กิจกรรมการส่งเสริมและพัฒนามีดังนี้
● กิจกรรมโฮมรูม (Home Room)
● กิจกรรมประชุมผู้ปกครองชั้นเรียน (Class Room Meeting)
● กิจกรรมวันพระพุทธศาสนาและบำเพ็ญประโยชน์ (G-Day)
● กิจกรรมการรักการอ่านและการตอบปัญหา
กิจกรรมป้องกันและแก้ไข มีดังนี้
● การให้คำปรึกษา
● การเยี่ยมบ้าน
● กิจกรรมในชั้นเรียน
● กิจกรรมเสริมหลักสูตร
● กิจกรรมซ่อมเสริม
แผนงานดำเนินการจัดระบบดูแลช่วยเหลือนักเรียน
ขอบข่ายภารกิจและแนวทางการจัดบริการด้านสุขภาพอนามัยเพื่อดูแลนักเรียน
① การจัดสิ่งแวดล้อมในโรงเรียน
สิ่งแวดล้อมที่ถูกสุขลักษณะจะต้องสะอาดเรียบร้อยและปลอดภัยจะเป็นการช่วยกล่อมเกลาจิตใจของเด็กได้ดีด้วย ความต้องการที่จะช่วยให้เด็กรักษาความสะอาดเรียบร้อยและตระหนักถึงความปลอดภัยโรงเรียนได้ดำเนินการ ดังนี้
● ที่ตั้งและความปลอดภัย
● อาคารเรียนอาคารประกอบ
● การสุขาภิบาล
② การบริการตรวจสุขภาพ
โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อยมีการตรวจสุขภาพดังนี้ ตอนเช้าก่อนเข้าห้องเรียน โดยการตรวจสุขภาพ มือ แขน เล็บ ผิวหนัง ผม ปาก ฟัน ครูตรวจเป็นครั้งคราวเกี่ยวกับ น้ำหนักส่วนสูง การได้ยินเป็นต้น ที่สำคัญนักเรียนจะได้รับการตรวจสุขภาพ และตรวจสุขภาพฟันเป็นประจำทุกปี
③ การปฐมพยาบาล
ทางโรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อยได้ตระหนักถึงความปลอดภัยโดยได้มีมาตรการและการดำเนินการที่สำคัญดังนี้
● จัดให้มีสถานพยาบาลภายในโรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย
● จัดให้มีเวชภัณฑ์ อุปกรณ์ เพื่อการปฐมพยาบาลที่เพียงพอ
● จัดบริการปฐมพยาบาลที่ถูกต้องรวดเร็ว
● จัดระบบเชื่อมโยงระหว่างโรงเรียนและโรงพยาบาลสิรินธร โดยมีรถรับส่งของโรงเรียนคอยบริการทั้งเด็กนักเรียนและผู้ปกครอง
④ สวัสดิการอาหาร
ทางโรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อยมีสวัสดิการอาหารบริการแก่นักเรียนฟรีในเมื้อกลางวันสำหรับนักเรียนทุกคน รวมถึงในมื้อเช้าสำหรับนักเรียนที่ไม่ได้ทานอาหารเช้ามาจากบ้าน ระบบสวัสดิการถือว่าเป็นจุดแข็งของโรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย จัดเป็นระบบการดูแลนักเรียนที่ทางโรงเรียนได้ให้ความสำคัญและปฏิบัติอย่างจริงจังมาอย่างต่อเนื่อง
⑤ สวัสดิการรถรับ-ส่งนักเรียนฟรี
จัดว่าเป็นตัวอย่างกิจกรรมที่ดีงามของระบบการดูแลนักเรียนเพราะทางโรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อยจะส่งคุณครูของโรงเรียนไปรับ-ส่งนักเรียนถึงที่บ้านในทุกทุกวัน ครูของโรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อยจึงมีความใกล้ชิดและรู้จักกับนักเรียนและผู้ปกครองเป็นอย่างดี โดยรถนักเรียนจะไปรับในเวลา 6.00 น. ของทุกวัน
⑥ สวัสดิการด้านอื่นๆของโรงเรียน
สวัสดิการด้านอื่นๆ ของโรงเรียนประกอบไปด้วย สวัสดิการด้านหนังสือและตำราเรียน สวัสดิการค่าเล่าเรียน สวัสดิการที่พักสำหรับนักเรียนที่ไม่มีที่พัก สวัสดิการเครื่องแต่งกาย ชุดนักเรียน และชุดพละของโรงเรียน รวมถึงค่าใช้จ่ายอื่นๆ อันจะเกิดขึ้นภายในโรงเรียน ให้ถือว่าเป็นสวัสดิการที่ทางโรงเรียนมีให้แก่นักเรียน โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย
โครงการจริยธรรม นำพาชีวิตงาม
① โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย
หมู่บ้านแหลมทอง ตำบลโนนก่อ อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี
② โรงเรียนศูนย์พลาญข่อย 2 บ้านด่านเม่น
หมู่บ้านด่านเม่น ตำบลช่องเม็ก อำเภอสิรินธร จังหวัดอุบลราชธานี
หลักการและเหตุผล
ยุวชน เยาวชนคืออนาคตของชาติ สร้างชาติ สร้างยุวชน เยาวชน
พ่อครูบัญชา ตั้งวงษ์ไชย
จากคำขวัญประจำโรงเรียนข้างต้น และหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช 2544 กำหนดสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา การศึกษา และวัฒนธรรม เป็นหนึ่งในสาระการเรียนรู้ที่มุ่งพัฒนาผู้เรียนให้เป็นพลเมืองดี มีเหตุผลด้านกุศลจิต ดำรงชีวิตอยู่ในสังคมอย่างมีความสุข
ด้วยหลักการและเหตุผลดังกล่าว โรงเรียนทั้งสองแห่งของศูนย์สมอง ศูนย์การเรียนรู้ชุมชนพลาญข่อย จึงมีกิจกรรม โครงการจริยธรรมค้ำจุนชีวิตงาม ภายในโครงการโรงเรียนวิถีพุทธ วิถีธรรม วิถีไทย ขึ้น
วัตถุประสงค์
① ปลูกฝังและส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมที่ดีงาม ที่เด็กๆแต่ละช่วงวัยควรมีในตนเอง รวมทั้งส่งเสริมในบุคลากรทุกส่วนของศูนย์การเรียนรู้ชุมชนพลาญข่อย
②ส่งเสริมการมีสติ ไหวพริบ ปฏิภาณ และระเบียบวินัย ส่งเสริมความภาคภูมิใจในตัวเอง ความภาคภูมิใจต่อสมาชิกในครอบครัว คุณครู หรือผู้ที่เด็กๆเกี่ยวข้องได้ ตลอดจนภาคภูมิใจในสถาบันชาติไทย ศาสนา พระมหากษัตริย์ และมีความภาคภูมิใจในความเป็นไทย ในแนวทางของวิถีชาวพุทธแท้
③ เพิ่มพูนความรู้ ความเข้าใจในหลักธรรมในพระพุทธศาสนา รวมถึงการนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน พัฒนากระบวนการคิด การเรียนรู้ของเด็กๆ แต่ละช่วงวัย ส่งเสริมความร่วมมือระหว่างผู้เรียน ผู้สอน รวมทั้งพัฒนาประสิทธิภาพในการจัดกระบวนการเรียนรู้โดยเน้นผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
④ ส่งเสริมการปฏิบัติสมถะ และวิปัสสนากรรมฐาน เพื่อพัฒนาจิตและเจริญปัญญา
วัน เวลา และสถานที่
①ระดับชั้นอนุบาล ในทุกช่วงเช้าวันอังคาร
- โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย ณ. ห้องจริยธรรม (โดม)
- โรงเรียนศูนย์พลาญข่อย 2 บ้านด่านเม่น ณ. ห้องจริยธรรม (ธรรมกิจกรรม)
② ระดับชั้นประถมศึกษา
- ช่วงชั้นที่ 1 โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย ณ. ศาลาจิตตานุภาพ ศูนย์จิตใจ ในทุกช่วงบ่ายวันพุธ
- ช่วงชั้นที่ 1 โรงเรียนศูนย์พลาญข่อย 2 บ้านด่านเม่น ณ. ห้องจริยธรรม (ธรรมกิจกรรม) ในทุกช่วงเช้าวันพฤหัสบดี
- ช่วงชั้นที่ 2 โรงเรียนอนุบาลศูนย์พลาญข่อย ณ. ศาลาจิตตานุภาพ ศูนย์จิตใจ ในทุกช่วงเช้าวันพุธ
เนื้อหา รูปแบบการเรียนการสอน และกิจกรรมแบบต่างๆ
อ้างอิงตามแผนการเรียนการสอนในวันพระพุทธศาสนาของแต่ละช่วงชั้นประจำแต่ละสัปดาห์ โดยสรุป ดังนี้
① การสวดมนต์ไหว้พระ และปฏิบัติตนเป็นพุทธมามกะ
② การนั่งสมาธิ
③ การภาวนา กับบทเพลงธรรมะ บทกลอน บทสวดมนต์ เป็นต้น
④ การสนทนาและรับศีล 5 จากพระสงฆ์
⑤การรับฟังธรรมบรรยาย ทั้งจากพระสงฆ์ ทั้งการรับฟังธรรมบรรยาย-ธรรมทาน จากฆราวาส ปราชญ์ชาวบ้าน ผู้ทรงธรรม/คุณครูภูมิปัญญา และ/หรือญาติธรรมผู้ทรงคุณวุฒิ
⑥ เกม/กิจกรรม/สถานีธรรมกิจกรรมต่างๆ ในห้องเรียนธรรมชาติต่างๆ
⑦ ค่ายจริยธรรม
⑧ หนูรักในหลวงและอาลัยพระพี่นางฯ
⑨ สมุดบันทึกความดี
แผนการเรียนการสอนพระพุทธศาสนา
วันวิถีพุทธแผนการเรียนการสอนพระพุทธศาสนา วันวิถีพุทธ
ชั้นอนุบาลที่ 1, 2 และ 3 ปีการศึกษา 2/2550 สัปดาห์ที่ 16 (วันอังคาร วันที่12กุมภาพันธ์ 2551)
หลักการและเหตุผล วัตถุประสงค์ อ้างอิงแผนการเรียนการสอนพระพุทธศาสนา วันวิถีพุทธ สัปดาห์ที่ 5
สื่อการเรียนการสอน
① หนังสือสวดมนต์ (ตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการ)
② ซีดีเพลงอัลบั้มชมสวน
③ เสียงบรรยายนำนั่งสมาธิ (แสงสว่าง) โดย ดร.อาจอง ชุมสาย ณ อยุธยา
④ วีดีทัศน์สื่อการสอนชุดที่ 1 (ชุดยักษ์)
ธรรมกิจกรรม
09:00-09:05น.
จัดระเบียบแถวตามลำดับไหล่ แยกห้อง แยกชาย หญิง
09:05-09:35น.
ไหว้ทักทายคุณครู กราบพระรัตนตรัย ย้ำ วันวิถีพุทธ และ การปฏิบัติตัว นั่งสมาธิ (เสียงบทเพลงดั่งดอกไม้บาน เสียงบรรยาย ดร. อาจอง ชุมสาย ณ อยุธยา บทเพลงอธิษฐานจิต บทเพลงแผ่เมตตา และบทกลอน (พุทธัง ธัมมัง สังฆัง ทำดี)
09:35 -10:05น.
ท่องนิยาย ความดี คนดี ท่องคำขวัญวันเด็ก 2551 กราบพระรัตนตรัย สวดมนต์พร้อมกัน แล้วให้เด็กนั่งสมาธิ หรือนั่งสงบ ฟังคุณครูสวดมนต์ บทพุทธคุณ ธรรมคุณ และสังฆคุณ (ทำนองสรภัญญะ) ภาวนาบทกลอน “5 ดีวิถีชาวพุทธแท้”กิจกรรม “ละชั่ว ทำดี ทำจิตให้ผ่องใส”
-พัก หรือ ไปห้องวิชาการ
10:05-10:30น
รับชมวีดีทัศน์ สื่อการสอนชุดที่ 1 (ชุดยักษ์) บทเพลงผี (ผีปอบ) ยักษ์ยิ้ม (คุณครูสรุปหลักการปฏิบัติตัวที่ดีกับ ด็กๆ จะได้ไม่เป็นผี ไม่เป็นยักษ์ แต่เป็นเด็กที่น่ารักของคนทั่วไป) จูงใจสัปดาห์ต่อไป และกล่าวถึงวันมาฆบูชา กราบพระรัตนตรัย ไหว้ขอบคุณคุณครู
-จัดระเบียบแถวเดิน (อย่างมีสติ) ไปรับประทานอาหารกลางวันที่โรงอาหาร